شما نمی توانید ریه ها را ببینید ولی لمس کردن آنها آسان است دستتان را روی قفسه سینه بگذارید و نفس عمیق بکشید . احساس می کنید قفسه سینه کمی بزرگتر می شود حالا هوای داخل ریه را بیرون بفرستید قفسه سینه به اندازه قبلی بر می گردد در حقیقت نیروی ریه ها را احساس کرده اید .
تنفس هوا برای حفظ حیات انسان و بسیاری از حیوانات ضروری می باشد . دو عضو بزرگ، مسئول نفس کشیدن شما هستند؛
نفس کشیدن با کدام عضو انجام می شود؟
اگر فکر می کنید با ریه ها نفس می کشید درست حدس زده اید . ریه ها از بزرگترین ارگانهای بدن می باشند و با سیستم تنفسی کار می کنند ، هوای تازه را وارد بدن و هوای کثیف را از بدن خارج می کند بیاید تا در ریه هم گردشی کنیم .
محل ریه ها در بدن
ریه ها در قفسه سینه قرار دارند و آنقدر بزرگ هستند که بیشتر فضای سینه را گرفته اند . هر انسان دو ریه دارد . ریه ها مثل چشم ها یا سوراخهای بینی یک اندازه نیستند در عوض ریه سمت چپ کمی بزرگتر از ریه سمت راست است . قفسه سینه از ریه ها محافظت می کند . قفسه سینه از ۱۲ دنده تشکیل شده است این دنده ها به ستون فقرات پشت کمر و دور ریه ها به هم متصل شده اند تا از ریه ها محفاظت کنند؛ دیا فراگم در زیر ریه ها قرار دارد، دیافراگم ماهیچه گنبدی شکل است که با ریه کار می کند تا عمل دم و بازدم انجام شود .
شما نمی توانید ریه ها را ببینید ولی لمس کردن آنها آسان است دستتان را روی قفسه سینه بگذارید و نفس عمیق بکشید . احساس می کنید قفسه سینه کمی بزرگتر می شود حالا هوای داخل ریه را بیرون بفرستید قفسه سینه به اندازه قبلی بر می گردد در حقیقت نیروی ریه ها را احساس کرده اید .
نگاهی به دورن ریه ها
ریه ها از بیرون شبیه اسفنج صورتی رنگ است . اما اسرار واقعی درون ریه هاست . در انتهای نای دو لوله بزرگ هست به این لوله ها ، لوله نای اصلی می گویند که یکی به سمت چپ و یکی به سمت راست متصل است ؛ هر شاخه اصلی نایژه شاخه هایی به درون لوله ها دارد که این شاخه ها مثل شاخه های درخت ، کوچک و کوچکتر می شوند ، به کوچکترین لوله نایچه گفته می شود؛ حدود ۳۰ هزار نایچه در هر ریه وجود دارد و هر نایچه تقریباً به اندازه مو می باشد .
در انتهای نایچه ها محل مخصوصی هست که کیسه های بسیار نازک به طور فشرده در آن وجود دارد و به آن آلوئولی یا حبابچه یا کیسه هوائی می گویند . حدود ۶۰۰ میلیون کیسه هوائی در ریه ها وجود دارد . اگر آنها را بکشید تمام یک زمین تنیس را می پوشانند .
آلوئولوس نام هر آلوئولو یا کیسه هوائی می باشد و سوراخهایی مثل رگهای کوچک خونی که به آن مویرگ می گویند دارد .
و اما درباره دم
وقتی قدم می زنید یا اتاقتان را تمیز می کنید و یا والیبال بازی می کنید شاید درباره دم ( فرو فرستادن هوا به داخل ریه ها ) فکر نکنید و به چیزهای دیگر بیندیشید . اما همیشه هوا را به داخل ریه ها فرو می فرستید دهها عضو بدن با هم کار می کنند تا هوا را به جایی که شما هرگز درباره آن فکر نکرده اید بفرستید .
در حالیکه نفس می کشید دیافراگم شل و در نتیجه پهن می شود . و این باعث می شود به سمت پایین برود . بنابراین ریه ها در حالیکه پر از هوا می شوند فضای بیشتری برای بزرگ شدن دارند . تا زمانیکه ریه ها به دیافراگم می گویند دیگر پایین نرود ریه ما پر از هوا شده است . دیافراگم تنها عضوی نیست که برای ریه ها جای بیشتر باز می کند ماهیچه های روی دنده نیز دنده ها را بالا و کنار می برند تا فضا برای ریه ها باز شود .
در همین موقع هوا از طریق دهان و بینی داخل فرستاده می شود و هوا وارد نای می شود . در مسیر نای که هوا عبور می کند موهای کوچکی وجود دارد که به آنها سیلیا گفته می شود و به آرامی حرکت می کنند و خلط و گردو غبار را از ریه می گیرد . هوا از طریق شاخه هایی وارد ریه می شود از طریق نای و نایچه ها و در پایان هوا وارد ۶۰۰ میلیون آلوئولی می شوند ریه ها بزرگ و بزرگتر می شوند .
زمانی را به یاد بیاورید که ریه ها را امتحان می کردید و احساس می کرید ریه ها بزرگتر شده اند . خوب واقعاً قدرت آلوئولی های پر ابهت را درک کردید !
آلوئولی اکسیژن را از هوا می گیرد و به داخل خون می فرستد تمام سلولهای بدن همیشه در طول روز به اکسیژن نیاز دارند . اکسیژن از طریق دیواره هر آلوئولوس وارد مویرگهایی که دور آن هستند می شود . اکسیژن وارد خون مویرگهای کوچک می شود ، و با فشار وارد سلولهای سرخرگ می شوند و از طریق لایه های رگهای خونی وارد قلب می شود سپس قلب خون اکسیژن دار را به تمام سلولهای بدن می فرستند .
حالا نوبت به بازدم رسید
وقتی بازدم صورت می گیرد همه چیز برعکس دم است در این موقع به دیافراگم گفته می شود حرکت کن دیافراگم استراحت می کند و بالا می آید و هوا را از ریه ها بیرون می فرستد . ماهیچه های روی دنده شل می شوند و دنده های سینه دوباره حرکت می کند و فضا را در قفسه سینه کوچکتر می کنند .
تا به حال سلولها ، اکسیژن مورد نیاز را گرفته اند و خون ، دی اکسید کربن و گازهای دیگر را در بر دارد که باید از بدن خارج شود . خون دوباره از طریق مویرگها بر می گردد و بدن آنها را به بیرون می فرستد گازهای اضافی از طریق نایچه وارد نایژک و سپس نای و بالاخره از دهان و بینی خارج می شود .
هوایی که از دهان و بینی خارج می شود نه تنها گازهای اضافی و دی اکسید کربن دارد بلکه گرم هم می باشد . در حالیکه هوا در بدن سیر می کند کمی گرم می شود . اگر دستان خود را مقابل بینی و دهن قرار دهید این گرما را حس می کنید. آیا می دانید در جه حرارت هوایی که از دهان یا بینی خارج می شود چند است؟
صحبت کردن
ریه ها برای تنفس ، همچنین صحبت کردن مهم هستند نای در بالای حنجره قرار دارد گاهی اوقات به حنجره جعبه صدا گفته می شود . در امتداد حنجره تارهای صوتی قرار دارد که برای تولید صدا باز و بسته می شوند . وقتی هوا از ریه ها خارج می شود از طریق نای و حنجره به تارهای صوتی برخورد می کند . اگر تارهای صوتی بسته باشند هوا از میان آنها عبور می کند تارهای صوتی می لرزند و صدا تولید می شود . میزان بلندی صدا به مقدار هوایی که از ریه ها خارج می شود بستگی دارد . سعی کنید نفس عمیقی بکشید و نام یکی از بچه ها را صدا کنید . بدون نفس کشیدن چه مدت می توانید حرف بزنید ؟
دفعه بعد سعی کنید فریاد بزنید و مشاهده می کنید فریاد کشیدن به مقدار هوای بیشتری نیاز دارد . بنابر این حتی برای گفتن یک کلمه هم دائماً به نفس کشیدن نیاز می باشد . صداهای مختلف و میزان هوای لازم برای تولید آنها را امتحان کنید . وقتی ریزریز می خندید هوا را تند تند خارج می کنید اما وقتی آروغ می زنید به این دلیل است که هوا وارد معده شده است و هوا کم کم خارج می شود . وقتی دیافراگم سریع حرکت می کند باعث تنفس ناگهانی هوا می شود و شما سکسکه می کنید پس وقتی آماده حرف زدن هم نیستید هوا به تارهای صوتی برخورد می کند و صدایی ایجاد می شود .
از ریه ها خوب مراقبت کنید.
ریه ها شگفت انگیز هستند به شما کمک می کنند تا نفس بکشید ، با دوستان خود حرف بزنید موقع بازی فریاد بکشید ، آواز بخوانید ، گریه کنید و خیلی کارهای دیگر ، در موقع بازی کردن؛ ریه ها حتی با مغز همکاری می کنند و وقتی کیلومترها می دوید مقدار هوای بیشتر با سرعت بیشتر وارد بدن و سپس خارج می شود .
حفظ سلامت ریه ها خیلی مهم است و مهمترین راه برای حفظ رنگ صورتی و سلامتی آن پرهیز از سیگار کشیدن می باشد . سیگار برای تمام اعضای بدن مضر و ریه به طور خاصی از دود آن متنفر است . دود سیگار سیلیای نای را دچار آسیب می کند و آنها نمی توانند آلودگیها و مواد دیگر را از ریه خارج کنند . آلوئولی هم می گوید ( اَه ) چون مواد شیمیایی موجود در دود سیگار دیواره های آلوئولی را خراب و نفس کشیدن را سخت می کند . و بالاخره دود سیگار به سلولهای ریه آسیب می رساند تا آنجا که سلولهای سالم از بین می روند و سلولهای سرطان زا جای آنها را می گیرد .
ریه ها به طور طبیعی قوی هستند . ولی وقتی سیگار مصرف شود به راحتی آسیب می بینند و درمان آنها مشکل می باشد. در صورتیکه در کارگاه یا جایی کار می کنید مواظب باشید که مواد شیمیایی وارد ریه ها نشود. ورزش کردن نیز برای حفظ سلامت ریه ها مفید است . ورزش برای تمام اعضای بدن مفید می باشد مخصوصاً برای ریه ها و قلب وقتی ورزشهای سخت مثل : دوچرخه سواری ، شنا ، دویدن انجام می دهید ریه ها به هوای بیشتری نیاز دارند تا اکسیژن بیشتری به سلولهای بدن برسانند. زمانیکه نفسهای عمیق می کشید هوای بیشتری می گیرید و ریه ها قویتر و بهتر می شوند و بدن را بهتر کمک می کنند . از ریه ها برای حفظ سلامت خوب مراقبت کنید ریه ها هم با حفظ سلامت شما و طول عمر از شما تشکر و قدردانی می کنند .
طرقبه آنلاین
