نخستین کسی که به فکر ساختن صندلی افتاد چه کسی بود؟
شاید کسی بود که دیگر نمی‌توانست روی پای مادرش بنشیند؛ چون با مادرش خیلی کوچک بود یا خودش خیلی بزرگ.
شاید هم شاعری بود که نشستن روی سطح ناهموار یک سنگ آنقدر آزارش می‌داد که نمی‌توانست از زیبایی‌های دریا و آسمان بنویسد.
شاید هم … نمی‌دانیم، فقط می‌دانیم که ساختن صندلی، میز، نیمکت و تخت با شروع شدن تمدن و آداب زندگی شهری آغاز شد؛ یعنی حدود ۵۵۰۰ سال قبل؛ در ایران، بین‌النهرین و مصر.
ایرانیان، کسانی بودند که در ۳۵۰۰سال قبل از میلاد مسیح، صندلی، میز و نیمکت را به دنیا عرضه کردند
در آن زمان ایران از کشورهای انگشت شماری بود که دارای نظام شهرنشینی بود. نظم شهری و سیستم اداری وجود میز و صندلی را ضروری می‌ساخت.
از دوره ایلام تا روزگار اسلام در نزد حکومت‌های ایلامی، هخامنشی، اشکانی و ساسانی استفاده از این ابزار رایج شد. تا این زمان میز و صندلی‌ها، یک نفره بودند؛ اما از هزاره دوم میزهای دو نفره و چهار نفره هم ساخته شد.
بر روی لیوان‌های مفرغی ایرانی و لرستانی می‌توان انواع زیبایی از این میز و صندلی‌ها را مشاهده کرد.
در هزاره دوم قبل از میلاد استفاده از نیمکت‌های خشتی در تالارها رواج یافت. این نیمکت‌ها دور تا دور تالارها ساخته می‌شد و مردم روی آنها می‌نشستند. در تالارهای باستانی حسنلوی آذربایجان چند نمونه از این نیمکت‌ها وجود دارد.
در دوره هخامنشی ساخت صندلی و تخت مورد توجه بوده است. اگر از تخت‌جمشید دیدن کرده باشید، در حجاری‌های آن، صندلی‌ها و تخت‌های آن دوره را دیده‌اید. صندلی زیبای داریوش یکی از این صندلی‌ها است.
در دوره اشکانی و ساسانی تغییر خاصی در نحوه ساخت صندلی به وجود نیامد؛ ولی در دوره ساسانی بخش‌هایی از صندلی و میز را با فلز می‌ساختند.
با شروع دوره اسلامی و به دلیل توصیه بزرگان دین که ساده زیستی را تبلیغ می‌کردند، میز و صندلی‌ها کم کم جای خود را به تخت‌ها دادند. این تخت‌ها دارای پایه‌های بزرگ و بلند بود و از سه طرف کناره داشتند. بزرگان چهار زانو روی آن می‌نشستند. میز و صندلی در این دوره مخصوص اشراف بود.
نمونه جالب این تخت‌ها، تخت فتحعلی شاه قاجار در کاخ گلستان است.
از دوره ایلام تا روزگار اسلام در نزد حکومت‌های ایلامی، هخامنشی، اشکانی و ساسانی استفاده از این ابزار رایج شد
اما باز با آغاز حکومت قاجار و آشنایی ایرانیان با غرب به تدریج استفاده از صندلی، میز و مبلمان در ایران رونق گرفت و با گذر زمان وارد خانه‌های مردم عادی شد.
همانطور که خواندید:
شاید ندانیم، نخستین کسی که به فکر ساختن صندلی افتاد که بود؛ اما می‌دانیم ایرانیان، کسانی بودند که در ۳۵۰۰سال قبل از میلاد مسیح، صندلی، میز و نیمکت را به دنیا عرضه کردند.
محمدرضا ریاضی
